İçindekiler
İçindekiler
Aile yapısını düşündüğümde aklıma ilk olarak anne-babalar, çocuklar ve ninelerle dedelerin oluşturduğu üst soy gelir. Elbette bir aile, bu çekirdek yapının çok ötesine de uzanabilir.
Besin takviyeleri her yaşta ve cinsiyet için belirli bir önem taşır ancak bebeklerin, çocukların, ergenlerin, genç yetişkinlerin, orta yaşlı bireylerin ve yaşlıların ihtiyaçları, öncelikleri ve beslenme odakları birbirinden farklıdır.
Bu yazıda, ailenin her bir bireyi için dikkate alınması gereken temel noktaları ele alacağız.
Vitaminler ve mineraller, vücudumuzun sağlıklı işleyişi için gerekli temel besin öğeleridir. Bu maddeleri ya yediğimiz besinlerden ya da takviye yoluyla almamız gerekir. Teorik olarak yalnızca beslenmeyle yeterli vitamin ve mineral alımı mümkün olsa da, gerçekte çoğu insan bu yeterliliğe yalnızca besin takviyeleriyle yaklaşabilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, dünya genelinde 2 milyardan fazla insan vitamin ve mineral eksikliği yaşıyor. ABD’de yapılan Ulusal Sağlık ve Beslenme Değerlendirme Anketi (NHANES) ile Tarım Bakanlığının Besin Tüketimi ve Besin Alımı verileri, ABD nüfusunun önemli bir kısmında, bazı vitamin ve mineraller için %80’e varan oranlarda eksiklikler bulunduğunu net şekilde ortaya koyuyor.
En yaygın vitamin ve mineral eksiklikleri ise şunlar:
Sağlığımız için hayati öneme sahip bu vitamin ve minerallerin bir kısmını beslenmeyle almak mümkün olsa da, çoğu kişi takviyelere ihtiyaç duyar. Dünya genelinde ve ABD’de, özellikle D3 vitamini ve demir gibi bazı besin öğelerinde ciddi eksiklikler görülmektedir.
Tüm insan vücudu, kaliteli besinlerle düzenli olarak beslendiğinde çok daha verimli çalışır. Tüm temel vitamin ve mineralleri içeren kaliteli bir multivitamin ve mineral takviyesi (MVMT), olası eksikliklere karşı adeta bir “sigorta” görevi görür.
Besin eksikliklerinin olumsuz etkilerine en açık üç doku; sindirim sistemi yüzeyi, beyin ve bağışıklık sistemidir. Aynı zamanda bu sistemler, yüksek doz multivitamin ve mineral takviyelerinden en çok fayda gören alanlardır. Örneğin, çocuklarla yapılan bir çalışmada multivitamin desteği verilen çocukların sözel olmayan zekâlarında artış gözlemlenmiştir. Başka bir deyişle, MVMT çocukları daha zeki hale getirmiştir. Bu çocukların çoğunda sinir hücrelerinin işleyişini ve zihinsel performansı olumsuz etkileyen “klinik öncesi” düzeyde vitamin ve mineral eksiklikleri mevcuttu. Yani, beslenme yoluyla yeterli besin alınmadığında beyin düzgün çalışmadığını söyleyebiliriz. Doğru besinlerle desteklendiğinde ise beyin daha sağlıklı çalışır.
Yetişkinler de MVMT kullanımından fayda görür. Özellikle ileri yaşlardaki yetişkinlerle yapılan araştırmalar, multivitamin kullanımının enerji seviyelerinde artış, stresle başa çıkma, ruh hali, beyin fonksiyonu ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkiler sağladığını göstermiştir.
Bu sonuçlar şaşırtıcı değildir; çünkü herhangi bir temel besin ögesindeki eksiklik, vücut ve beyin fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir.
Özellikle hamile ve emziren anneler için MVMT kullanımı kritik önemdedir. Bebek, tüm vitamin ve mineral ihtiyacını yalnızca anneden karşılar. Bu nedenle anne hem sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olmalı hem de MVMT kullanmalıdır. Mama ile beslenen bebekler için de sıvı ya da toz formda ek vitamin ve mineral desteği faydalı olabilir. Bebekler ve küçük çocuklar için en önemli besin ögeleri arasında demir, A, C, D3 ve B vitaminleri yer alır.
Çocukların sağlıklı büyüme ve gelişimi için tüm temel besin ögelerine yani vitamin ve minerallere ihtiyacı vardır. Bu nedenle çocukların küçük yaşlardan itibaren sağlıklı beslenmenin yanında takviye alma alışkanlığı kazanmaları önemlidir. Büyük yaştaki çocuklar hap yutabilir ya da çiğneme tabletleri veya yumuşak formüller kullanabilir. Küçük çocuklar için ise sıvı veya toz formda multivitamin ve mineral takviyeleri tercih edilmelidir.
Pek çok firma, yaşa ve cinsiyete özel formüller sunar. Ayrıca belirli yaşam evrelerinde bazı besin ögeleri daha da kritik hale gelir.
Kaliteli beslenme, vücudun en iyi şekilde çalışması için gereklidir. Multivitamin kullanımı besin eksikliklerini önlemeye yardımcı olur. Beyin, bağırsak yüzeyi ve bağışıklık sistemi bu takviyelerden en çok fayda gören alanlardır. Araştırmalar, hem çocukların hem yetişkinlerin beyin fonksiyonu, enerji düzeyi ve bağışıklık sisteminde iyileşmeler yaşadığını göstermektedir. Hamile kadınlar, emziren anneler, bebekler, küçük çocuklar ve yaşlı bireyler, ihtiyaçlarına özel multivitaminlerden büyük ölçüde fayda sağlayabilir. Sağlıklı büyüme ve gelişim için her bireyin gerekli besin ögelerini alması hayati önem taşır.
D3 vitamini eksikliği oldukça yaygındır. ABD'de nüfusun yaklaşık %70'inde D3 vitamini düzeyleri yetersizdir (kan düzeyi 30 ng/ml’nin altında), yaklaşık yarısı ise eksiklik yaşamaktadır (25(OH)D3 düzeyi 25 ng/ml’nin altında). Bu durum, huzurevi sakinlerinin ve hastanede yatan hastaların %60’ını, hamile kadınların ise %76’sını kapsamaktadır. 25(OH)D3 düzeylerindeki yaygın yetersizlik nedeniyle birçok tıp uzmanı D3 vitamini takviyesi önermektedir.
ABD'de D3 vitamini eksikliği oldukça yaygın olup nüfusun yaklaşık %70’i nde yetersiz düzeylerdedir. Bu nedenle D3 vitamini takviyesi birçok uzman tarafından önerilmektedir.
Ergenlik döneminde, hormonlardaki ani değişimlerin dengelenebilmesi için vitamin ve mineraller büyük önem taşır. Bu dönemde özellikle çinko, cinsiyet hormonlarının doğru şekilde kullanılabilmesi açısından kritiktir. Ergenlikte sivilcenin yaygın görülme nedenlerinden biri, çinko eksikliğinin testosteron ve diğer cinsiyet hormonlarının ciltte daha aktif hale gelmesine neden olmasıdır. Bu durum, sebum üretimini artırarak sivilce oluşumunu tetikler. Yapılan insan klinik çalışmaları, biyoyararlanımı yüksek çinko formlarının sivilce tedavisinde etkili sonuçlar verdiğini ortaya koymuştur.
Mevcut tüm insan klinik araştırmalarının değerlendirildiği güncel bir sistematik inceleme, çinko takviyesinin özellikle iltihaplı sivilce papüllerinin sayısını azaltmada etkili olduğunu ve hem tek başına hem de destekleyici tedavi olarak kullanılabileceğini göstermiştir. En iyi etki genellikle 12 haftalık düzenli kullanımdan sonra görülür. Çalışmalarda kullanılan doz genellikle günlük 30–45 mg’dır.
Çinkonun pikolinat, sitrat, asetat veya monometiyonin gibi formlara bağlı hali, daha iyi emilim sağladığı için tercih edilir. Bu da daha etkili sonuçlar anlamına gelir.
Ergenlikteki hormonal değişimler, çinko gibi temel vitamin ve minerallere duyulan ihtiyacı artırır. Çinko eksikliği, artan cinsiyet hormonu aktivitesiyle birlikte sivilceye yol açabilir. Klinik çalışmalar, biyoyararlanımı yüksek çinko formlarının özellikle iltihaplı sivilcelerde etkili olduğunu göstermektedir.
Bebekler ve küçük çocuklar, özellikle vegan veya vejetaryen olan regl gören kadınlar ile yaşlı bireyler demir eksikliği açısından risk altındadır. Marjinal seviyedeki demir eksikliği bile vücutta birçok dokunun işlevini olumsuz etkileyebilir. Özellikle yorgunluk, bağışıklık sistemi zayıflığı ve beyin işlevlerinde bozulmalarla ilişkilidir. Demir eksikliği ayrıca dikkat dağınıklığına ve ruh halinde düşüşe neden olabilir. Neyse ki demir takviyesiyle bu sorunlar tersine çevrilebilir.
Demir takviyesinin en iyi formları ferrous bisglisinat ve ferrik pirofosfattır. Bu iki form, ferrous sülfatla ilişkili mide-bağırsak yan etkilerini oluşturmaz ve özellikle aç karnına alındığında daha yüksek biyoyararlanıma sahiptir. Önerilen günlük alım miktarının (RDA) tamamını demir takviyesiyle karşılamak, bebekler ve çocuklar için yeterli demir alımını sağlar.
Adet gören kadınlar ve vegan bireyler için, demir düzeylerini korumak amacıyla günde 30 mg demir içeren bir takviye önerilir. Demir eksikliğinin tespit edildiği durumlarda ise genellikle ara öğünlerde günde iki kez 30 mg demir alınması tavsiye edilir. Eğer bu doz mide rahatsızlığına yol açıyorsa, her öğünle birlikte 30 mg demir alınarak doz günde üç-dört defaya bölünebilir.
yorgunluk ve bağışıklık ile beyin fonksiyonlarının zayıflamasına neden olabilir. Ferrous bisglisinat ve ferrik pirofosfat gibi formlar, etkili ve iyi tolere edilen takviyeler olarak öne çıkar.
Magnezyum, günlük önerilen alım miktarına (RDA) ulaşmak için sıklıkla takviye edilmesi gereken bir diğer mineraldir. RDA, erkekler için 420 mg, kadınlar için ise 320 mg’dır.
ABD’de sağlıklı yetişkinlerin ortalama magnezyum alımı günlük 143 ila 266 mg arasında değişmektedir. Bu da çoğu kişinin vücudunun ihtiyaç duyduğu magnezyumun yalnızca yarısını alabildiği anlamına gelir. Magnezyum, insan vücudundaki 300’den fazla biyokimyasal reaksiyonda görev alır. Bu görevler arasında birçok enzimin aktifleşmesi, diğer hayati besinlerin düzeylerinin düzenlenmesi ve beyin dahil birçok organın sağlıklı çalışması yer alır. Magnezyum düzeylerinin düşük olması ciddi bir sorundur.
Magnezyum takviyesinden en iyi sonucu almak için gece alınması önerilir. Magnezyum sakinleştirici etkiye sahiptir, stresi azaltır ve genel bir rahatlama ile kaliteli uyku sağlar. Bu etkiyi artırmak için magnezyum sitrat, malat veya bis-glisinat gibi yüksek emilimli formlar tercih edilmelidir.
Önerilen magnezyum dozu yatmadan önce yetişkinler için 250 ila 300 mg’dır. 1–3 yaş arası çocuklar için 50 ila 75 mg; 4–8 yaş arası için günlük 75 ila 150 mg; 9–13 yaş arası için ise 150 ila 200 mg’dır.
Magnezyum takviyesi, çoğu kişinin günlük ihtiyacını karşılayamaması nedeniyle oldukça önemlidir. Vücutta çok sayıda işlevde rol alır ve gece alınması, rahatlama ve kaliteli uyku için en etkili zamanlamadır.
Balık yağları, her yaşta sağlığın desteklenmesinde kritik öneme sahip uzun zincirli omega-3 yağ asitleri EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit) sağlar. Bu omega-3 yağ asitleri, hücre zarlarında ve vücut işlevlerinde kullanılır. Omega-3 eksikliği yaygındır. Bu nedenle omega-3 takviyesi, çift kör yöntemiyle 1000’den fazla insan üzerinde gerçekleştirilen klinik çalışmasında da doğrulandığı üzere, önemli sağlık faydaları sağlayabilir.
EPA ve DHA, bebekler ve küçük çocuklar için beyin ve göz gelişimi açısından gereklidir. Ergenler için omega-3 yağ asitleri, sağlıklı cilt, ruh hali ve beyin fonksiyonu açısından önem taşır. Yetişkinlerde ise stresin azaltılması, kalp-damar sisteminin desteklenmesi ve iltihaplanmanın giderilmesi gibi faydalar sağlar. 50 yaş ve üzerindeki bireylerde omega-3 yağ asitleri beyin sağlığını destekler ve yaşlanmanın etkileriyle mücadeleye yardımcı olur.
Genel sağlık için önerilen günlük alım miktarı 1.000 mg EPA+DHA'dır. Dozaj, iki yaşın altındaki bebekler için sıvı formda günlük 500 mg'dır. Ve veganlar için artık balık yağına alternatif olarak EPA+DHA'nın alg kaynakları var.
EPA ve DHA gibi omega-3 yağ asitleri açısından zengin balık yağları, her yaşta genel sağlığı destekler. Hücre işlevlerine, bebeklerde beyin gelişimine, ergenlerde cilt sağlığına ve yetişkinlerde stresin azalmasına yardımcı olur. 50 yaş ve üzerindekilerde ise beyin sağlığını destekler.
“Süper gıda” terimi, sağlık açısından olağanüstü faydalar sağlayan besinler için kullanılır. En bilinen süper gıdalar arasında yaban mersini, acai, yeşil çay, kakao, avokado, somon, çeşitli kuruyemişler ve kara lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler yer alır. Süper gıdaların toz formdaki versiyonları aile sağlığı için temel desteklerin önemli bir parçasıdır. En popüler süper gıda tozları arasında spirulina, pancar, klorella, matcha, kakao, maca, moringa, bira mayası, buğday çimi ve çeşitli yeşil içecek tozları bulunur.
Süper gıda tozları her yaş grubuna fayda sağlar; ancak özellikle çocuklar ve yaşlı bireyler için daha da önemlidir. Çocuklar genellikle yiyecek seçtiklerinden, besin değeri yüksek süper gıda tozlarını meyve sularına veya smoothie’lere karıştırmak, beslenme rutinlerine daha fazla fitokimyasal eklemenin harika bir yoludur. Yaşlı bireyler genellikle daha az tam gıda tükettiğinden, günlük beslenmelerine değerli fitokimyasallar eklemek sağlık açısından önemli bir katkı sağlar.
Popüler süper gıda tozları arasında kişisel favorim spirulina tozudur. Spirulina, mavi-yeşil alg türlerinden biridir ve sağlıklı yaşamla ilgilenen birçok kişi tarafından uzun süredir tercih edilmektedir. %60 oranında yüksek kaliteli protein içeriğine sahip olan spirulina, aynı zamanda birçok vitamin, mineral ve temel yağ asitlerini de bünyesinde barındırır. Bağışıklık sistemi fonksiyonlarını ve kalp-damar sağlığını destekleyen güçlü antioksidan özellikte fitokimyasallar açısından da zengindir. Spirulina takviyesi aynı zamanda yorgunlukla mücadeleye yardımcı olur. Gerçek anlamda bir süper gıdadır!
Spirulina tozu gibi süper gıdalar, besin değeri yüksek olup birçok sağlık faydası sunar. Günlük rutine kolayca dahil edilebilir ve yemek seçen çocuklardan sağlık desteği arayan yaşlı bireylere kadar her yaştan insan için tercih edilebilir.
Probiyotikler, insan bağırsak sisteminde yaşayan faydalı bakteri, maya ve diğer mikroorganizmalardır. Bu mikroorganizmalar, vücudumuzda bulunan mikrobiyomun yani mikropların genetik materyalinin sağlığını destekleyerek genel sağlık durumu üzerinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle, pek çok kişi probiyotik takviyelere yönelmektedir.
Probiyotik ürünler, canlı ve faydalı bakteri ya da maya türlerinin güvenli şekilde dondurululduğu ve ardından kurutulmuş formlarınının kapsül, sıvı ya da gıda içinde sunulduğu takviyelerdir. Bu canlılar insan bağırsaklarında yeniden aktif hale gelir. Ürünlerdeki mikroorganizma türleri değişiklik gösterse de genellikle Lactobacilli ve Bifidobacteria içerir.
Probiyotiklerin bağırsak sağlığı, bağışıklık sistemi fonksiyonları ve daha birçok sağlık hedefi üzerinde olumlu etkileri olduğunu gösteren 1000’den fazla çift kör yöntemli ve plasebo kontrollü çalışma mevcuttur.
Pek çok probiyotik üreticisi, yaşa, cinsiyete veya belirli ihtiyaçlara göre özel olarak formüle edilmiş ürünler sunar. Günlük 5 ila 20 milyar canlı organizma içeren ürünler, genellikle başarılı sonuçlar sağlar. Bazı durumlarda daha yüksek dozlara ihtiyaç duyulabilir. İnsanlar üzerinde gerçekleştirilen klinik çalışmalarda test edilmiş, tanımlı türleri içeren probiyotik takviyelerin kullanılması önerilir.
Probiyotikler, dengeli bir mikrobiyom sağlayarak genel sağlığı destekler. Takviyeler, özellikle sindirim ve bağışıklık sistemi sağlığına katkı sağlayabilir. Yaş ve ihtiyaca özel formüle edilen ürünlerde, günlük 5–20 milyar canlı organizma içeren dozlar en etkili sonuçları verir.
Kollajen, vücudumuzda en bol bulunan proteindir. Hücrelerimizi bir arada tutan yapıştırıcı görevi görür ve tendon, bağ, kıkırdak, kemik ve kan damarları gibi bağ dokularının ana bileşenidir. Aynı zamanda cilt sağlığı için de hayati öneme sahiptir; çünkü cildin kuru ağırlığının %70’i kollajen yapılarından oluşur.
Kollajen takviyesi, vücudun kollajen yapıları üretmesi için gerekli yapı taşlarını desteklemenin etkili bir yoludur. Kollajen peptitleri, emilim oranı ve sağlık faydaları artırılmak üzere kısmen sindirilmiş kollajeni ifade eder. Kolajen peptit içeren besin takviyeleri; sığır, tavuk, domuz ve balık gibi hayvanların derisi, kemikleri ve bağ dokularından elde edilir.
Klinik çalışmalar, günlük 5 gram kollajen peptit takviyesinin eklem, cilt, saç ve tırnak sağlığını iyileştirmede önemli faydalar sağladığını göstermektedir. Bu etkiler en çok 40 yaş üzerindeki bireylerde gözlemlenir; ancak kollajen peptit takviyeleri çocuklar dahil her yaş grubuna fayda sağlayabilir. 40 yaş üzerindekilerde etkilerin daha belirgin olmasının nedeni, yaşla birlikte kollajen ve diğer bağ dokusu bileşenlerini üreten fibroblast hücrelerinin aktivitesinin azalmasıdır. Ciltte kollajen kaybı; kırışıklık ve sarkmalar şeklinde kendini gösterirken, eklemlerde sertleşme ve iltihaplanma riski artar.
Kollajen, hücre yapısı, bağ dokuları ve cilt sağlığı için kritik öneme sahiptir. Kollajen peptit takviyesi, kollajen üretimini destekleyerek eklemler, cilt ve daha fazlası üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Araştırmalar, özellikle yaşla birlikte üretimi azalan kollajen nedeniyle 40 yaş üzeri bireylerde belirgin faydalar sağladığını göstermektedir.
Aile sağlığını destekleyen son temel unsur, her yaş grubuna yönelik uyku destekleridir. Kaliteli uykunun ruh hali, enerji düzeyi, beyin fonksiyonları, bağışıklık sistemi ve vücudun onarımı üzerindeki etkisi yadsınamaz. Hem beden hem zihin için kritik öneme sahiptir. Ailenizdeki bireyler için başlıca uyku desteklerini aşağıda bulabilirsiniz.
Öncelikle magnezyumun sakinleştirici etkisi olduğunu, stresi azalttığını, genel gevşeme sağladığını ve dinlendirici uykuyu desteklediğini unutmayın (doz önerileri için yukarıdaki bölüme bakınız).
Altı aylıktan büyük bebekler ve iki yaş altı küçük çocuklar için papatya çayı düşünülebilir. Yüzyıllardır kolik ağrısına karşı rahatlama sağlamak ve gece uykusunu desteklemek amacıyla kullanılır. Bebek ve küçük çocuklar günde üç kez iki yemek kaşığı kadar tüketebilir. Ayrıca, altı ay ile iki yaş arası bebekler için uygun olan damla formunda veya hızla çözünen güvenli mini tablet formunda çeşitli çocuk uyku destekleri mevcuttur.
Daha büyük çocuklar için, L-theanine en popüler uyku destek bileşenlerinden biri haline gelmiştir. L-theanine, neredeyse yalnızca çay bitkisinde (Camellia sinensis) bulunan özel bir amino asittir. Klinik çalışmalar, L-theanine’in (100–200 mg) çocuklar ve yetişkinlerde stresi güvenli şekilde azalttığını ve uyku kalitesini artırdığını göstermektedir. Uyku ilacı değildir; ancak beynin önemli kimyasallarından biri olan gamma-aminobütirik asit (GABA) aktivitesini artırarak gevşeme ve uyku kalitesinde iyileşme sağlar.
GABA takviyeleri çocuklar ve yetişkinler için başka bir seçenektir, özellikle PharmagaATM gibi doğal bir fermantasyon süreci ile üretilen GDO olmayan formlar. Bir çift kör çalışmada, PharmagaATM (günde 100 mg) grubundaki denekler, plasebo grubuna kıyasla daha kolay uyumayı, gece uyanmalarını azalttı, sabahları daha az uyuşukluk ve gece idrara çıkma sıklığının azalması yaşadılar. Çalışmalar, tek bir PharmagaATM uygulamasının bile uyku kalitesini artırdığını göstermiştir.
GABA takviyeleri de çocuklar ve yetişkinler için bir diğer seçenektir. Özellikle doğal fermantasyon yöntemiyle elde edilen, GDO içermeyen formlar (örneğin PharmaGABA™) tercih edilir. Çift köryöntemiyle gerçekleştirilen bir çalışmada, günde 100 mg PharmaGABA™ alan bireylerin daha kolay uykuya daldığı, gece uyanmalarının azaldığı, sabah sersemliğinin azaldığı ve gece idrara çıkma sıklığının düştüğü görülmüştür. Tek doz kullanımla dahi PharmaGABA™’nın uyku kalitesini artırdığı gözlemlenmiştir.
Açık ara en yaygın kullanılan uyku desteği ise melatonindir. Araştırmalar, melatoninin çocuklar ve yetişkinlerde güvenli ve etkili olduğunu göstermektedir. Ancak melatonin takviyesi, yalnızca melatonin seviyeleri düşük olduğunda daha etkili olur. Bu nedenle 40 yaş ve üzeri bireylerde daha fazla fayda sağlar; çünkü bu yaş grubunda melatonin düzeyleri genellikle düşüktür. Altı yaş ve üzerindeki çocuklar için önerilen doz 1–3 mg, yetişkinler için ise yatmadan önce alınan 3–5 mg genellikle yeterlidir.
Kaliteli uyku, genel sağlık için vazgeçilmezdir. Gevşeme için magnezyum, bebekler için papatya çayı, çocuklar için L-theanine, uyku kalitesi için PharmaGABA™ ve yetişkinler için melatonin tercih edilebilir. Tüm aile için sağlıklı uyku alışkanlıkları öncelik olmalıdır.
Aile sağlığını destekleyen en önemli temel unsurlar şunlardır:
Genel sağlık ve iyi oluş hali için optimal beslenme seviyelerini korumak, tüm aile bireyleri açısından hayati öneme sahiptir.
Referanslar:
FERAGAT:SAĞLIK MERKEZİ tanı koymayı hedeflememektedir...
SAĞLIK MERKEZİ, teşhis, tedavi veya tıbbi öneri sunmayı amaçlamamaktadır. Daha fazla bilgi için okumaya devam edin. Burada sağlanan içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir tıbbi veya sağlıkla ilgili teşhis veya tedavi seçenekleri için bir doktor veya diğer sağlık profesyoneline danışın. SAĞLIK MERKEZİNDEKİ bilgiler, bir sağlık profesyonelinin tavsiyesinin yerine geçecek şekilde düşünülmemelidir. SAĞLIK MERKEZİ belirli ürünlerle ilgili iddialar, hastalığı teşhis etmek, tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek için onaylanmış değildir.
